Zayıflık Rehberi – Aşırı Zayıflık Nedenleri
Zayıflık: Alınan enerjinin harcanandan az olması sonucunda organizmada zayıflık denen hastalık oluşur. Vücuttaki yağ dokuları kullanılır ve daha sonra kas dokuları kullanılarak enerji sağlanır ve alınan enerji az olduğu sürece bu böyle devam eder. Zayıf olmak sağlığınız için iyi değil. Kendiniz veya başka biri için endişeleniyorsanız neler yapabileceğinizi öğrenin. Çok az ağırlık, zayıflamış bir bağışıklık sistemine, kırılgan kemiklere ve yorgun hissetmeye katkıda bulunabilir. Zayıf olmak iskelet sisteminizi etkileyebilir. Yeterli besin almamak vücudunuzu kalsiyum eksikliğine sokabilir ve bu da osteoporoza (kemik yoğunluğunda kayıp) yol açabilir. Vücudunuz hastalık veya enfeksiyonla savaşmak için ihtiyaç duyduğu besin maddelerine sahip olmadığı için bağışıklık sisteminizi de etkileyebilir.
Yetersiz beslenme ciddidir ve uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabilir. Yetersiz kilolu veya yetersiz beslenen kişilerde yorgunluk ve düşük tansiyon gibi belirtiler görülebilir. Sağlıklı bir şekilde kilo almak için bir diyetisyenle çalışın, hedefleriniz konusunda gerçekçi olun ve geçici aksiliklere hazırlıklı olun. Altta yatan tıbbi veya zihinsel sağlık koşulları için yardım aramak da önemlidir.
Vücut kitle indeksi veya BMI yeterli bir gösterge değildir.
Vücut kitle indeksi veya BMI, genellikle birinin zayıf mı yoksa fazla kilolu mu olduğunu yargılamak için kullanıldığından, bunun başlamak için iyi bir yer olacağını düşünürdünüz, değil mi? Tekrar düşün. BMI bize öğretildiği kadar doğru değil. Vücudunuz hakkında sınırlı olsa da yararlı bilgiler sağlayabilir, ancak sağlığınızın tam bir resmi değildir. BMI gibi bir şeye güvenmek yerine vücudunuzu kontrol edin. Zayıf veya yetersiz beslenen kişilerde genellikle yorgunluk ve uyuşukluk, düşük tansiyon, kalp hızı ve kan şekeri düzeyleri gibi semptomlar yaşadıklarını ve bunun da gece terlemelerine, soğuk parmak ve ayak parmaklarına ve kas sorunlarına neden olur. Bu enerji kaynağı eksikliği, kadınlarda hormon seviyelerinin düşmesine, adet gecikmesine ve kısırlığa yol açması anlamına da gelebilir.
[formidable id=”2″]
ZAYIFLIK NEDENLERİ:
1 – Zayıflığın oluşmasındaki esas neden iştahsızlıktır. Bunu etkileyen sebepler:
a-) Enfeksiyonel durum: tüberküloz, zaturiye vb.
b-) Troid hormonunun aşırı artışıyla iştah azalması.
2 – Doku katabolizması: Doku yıkımına bağlı olarak zayıflık görülür.
a-) Kanser türü hastalıklar doku katabolizmasını arttırır.
3 – Malabzobsiyon : Alınan besinlerin gastrointestinal sistemdeki herhangi bir patolojiden dolayı sindirilememesidir (emilim bozukluğu).
Kilinik Belirtiler : Anorektik ve kaşektik durumlar görülür.
ZAYIFLIĞIN İLİŞKİLİ OLDUĞU HASTALIKLAR
1- Diyabetes Mellitus:
Diyabet insülin bağımlı ve bağımsız olarak ikiye ayrılır. İlk safhada hiper glisemi (osmatik diürez)’ e bağlı zayıflık görülür. Eğer hasta kontrol altına alınmadıysa insülin yüksek olsa da kandaki glikoz kullanılamaz. Bu yüzden yağları yıkarak enerji elde etmeye çalışır. Bu sebeple oluşan doku yıkımı zayıflığın başlangıcı olur.
Yağların kullanımı sonucunda yağ metabolizması hızlandığı için kanda keton cisimcikleri artar. Keton cisimciklerinin ( aseton, b hidroksi bütirik asit, aseto asetik asit ) artması ve idrarla dışarı atılmasıyla hastada zayıflık başlangıcı saptanmalıdır.
2- Ülser:
Hasta protein, vitamin ve minerallerden, yeterli miktarda alamadığı için sindirim sistemi mukozasında atrofiler oluşur. Bu atrofilerin mide mukozasındaki oluşumuna ülser adı verilir.
3- Troidin Fazla Çalışması:
Troid hormonunun aşırı çalışması sonucunda BMH artar ve hastada zayıflama görülür.
4- İmmün Sistem Yetersizliği:
Beslenmeye bağlı olarak bağışıklık sisteminin yetersiz çalışması yüzünden organizma enfeksiyonlara dirençsiz hale gelir. Çünkü yeteli antikor oluşturulamaz. Enfeksiyonlarsa zayıflık nedenlerindendir.
5- Kanser:
Kanserli hastalarda iştahsızlığa ve doku yıkımına çokça rastlandığı için zayıflık oluşumu yüksektir. Ayrıca kullanılan ilaçların çoğu iştahsızlığı arttırıcı özellik gösterir. Bununla beraber gastrointestinal sistem, özefagus vb. kanserlerinde ise yetersiz beslenmeden dolayı aşırı zayıflık oluşur.
ZAYIFLIĞIN TEDAVİSİ
Kişinin günlük enerjisi saptandıktan sonra + 1000 kalorilik enerji eklenerek bir tedavi uygulanılır. Bu yüzden ilk önce beslenme alışkanlığı saptanır. Öğünler artırılır ve üç ara üç ana öğün olarak düzenlenir. Ara öğünlerin içeriği besin değeri yüksek yiyeceklerden oluşmalıdır.
Enerji daha çok karbonhidratların çoğaltılmasıyla sağlanmalıdır. Yağlarda yapılan artış bulantıya sebep olmaktadır.
Diyet proteini 1,5 gr\kg şeklinde ayarlanmalıdır. Proteini daha yüksek vermek mümkün olmakla beraber bazı amino asitlerin serotonini arttırmalarıyla iştahsızlık oluşur. Bu yüzden proteini daha fazla arttırmak olumsuz etki yapar.
Diyetin vitamin ve mineral içeriği zengin olmalıdır. Özellikle B grubu vitaminler yoğun verilmelidir. Bu gruptaki vitaminler iştah artışı sağlarlar.
Diyetin en önemli özelliklerinden biriside hacim yönünden az besin kalitesi yönünden zengin besinlerden oluşturulmasıdır.
Kilo almanız için ipuçları:
1. Bir diyetisyenle çalışın
Daha fazla beslenme isteğiniz hakkında doktorunuzla konuşmanın yanı sıra, kayıtlı bir diyetisyenle çalışmak iyi bir fikirdir. Tam olarak ne kadar – ve ne – yemeniz gerektiğini anlamanıza yardımcı olabilirler.
Simon, “Sadece daha fazla yemek mantıklı geliyor, ancak birinin iştahına ve tokluk düzeyine bağlı olarak bir yaklaşım kişiselleştirilebilir” diye açıklıyor.
Başka tıbbi durumlarınız varsa veya bir yeme bozukluğundan kurtuluyorsanız ve ortalama yetersiz beslenen bir kişiden daha fazla kilo almanız gerekiyorsa, bir profesyonelle çalışmak özellikle önemlidir.
2. Zaman çizelgenizde gerçekçi olun
“Çoğu yetişkin için haftada 1-2 kilo almak gerçekçi olabilir, ancak bu çok bireyseldir. Yeme bozukluğu tedavisi gören kişiler profesyonel destekle haftada 1-4 kilo alabilirler” .
Bununla birlikte, herkese uyan tek bir yaklaşım yoktur. Bir kişi için işe yarayan, bir başkası için çalışmayabilir veya uygulanabilir olmayabilir. Hedeflerinizi bireysel ihtiyaçlarınıza göre uyarlamak önemlidir.
Örneğin, sadece daha fazla yemek yemektense, şu anda ne yediğinizi daha kalorili yiyeceklerle değiştirmek daha iyi olabilir.
“Yani eğer birisi günde fazladan 500 kalori ekleyecekse, teorik olarak haftada 1 pound almalılar” diyor.
3. Doğru yiyecekleri seçin
İstediğiniz her şeyden daha fazla yemek kilo almanıza yardımcı olacak gibi görünebilir. Bu, bazı durumlarda doğru olabilir, ancak muhtemelen en sağlıklı yaklaşım değildir. Artı, eğer kereviz daha fazla yemek için tercih ettiğiniz yemekse – bu pek yardımcı olmayacak.
Sağlıklı bir şekilde kilo almak için ne yemelisiniz, özel ihtiyaçlarınıza ve yiyecek tercihlerinize bağlıdır (sahip olabileceğiniz herhangi bir gıda alerjisi veya hassasiyetini hesaba katmadan).
Amacınız günde fazladan 500 kalori yemekse, basit bir fıstık ezmeli sandviç veya smoothie işinizi görebilir.
İnsanları yalnızca kalori bakımından yoğun değil, aynı zamanda besin açısından da yoğun yiyecekler eklemeye teşvik etmeli.
Kaloriler vücudunuza enerji sağlarken, besinler – örneğin proteinler, vitaminler ve mineraller ve evet, yağlar – vücudunuza düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu temel maddeleri sağlar.
Simon’ın kalorisi yoğun, besleyici yoğun gıdalar için favori seçeneklerinden bazıları arasında fındık ezmesi, yoğurt, smoothie, meyve ve avokado bulunur.
4. Aksiliklere hazırlıklı olun
Kilo almanız gerekebilir diye bu sürecin her zaman sorunsuz geçeceği anlamına gelmez. Aslında, bazen düpedüz sinir bozucu olabilir.
Mide sorunları yaygın bir sorundur. Gerektiği kadar yemek yemediyseniz, mide-bağırsak yolunuz o kadar verimli çalışmayabilir.
Bu, daha fazla yemeye başladığınızda gaz, kabızlık, ishal veya kramp gibi kısa süreli sorunlar yaşayabileceğiniz anlamına gelir.
Bir yeme bozukluğu ile uğraşıyorsanız veya belirli yiyecekleri yeme konusunda endişeleriniz varsa, kilo almaya çalışırken korku duyabilirsiniz.
Birçok insan verdikleri kiloları geri almaları gerektiğini biliyor ama çok fazla kilo almaktan, kontrolü kaybedeceklerinden ya da aşırı zayıf olmalarına rağmen sağlıksız olacaklarından korkar.
Daha sağlıklı olmaya çalışma sürecinden geçerken kendinize karşı sabırlı ve nazik olmanız önemlidir. Nihai hedefinize ve oraya ulaşmak için atacağınız küçük adımlara odaklanın. Attığınız her küçük adım için kendinize kredi verin ve herhangi bir aksiliğin geçici olduğunu kabul edin.
5. psikolojik sorunlarınızı ele alın
Kilo kaybınızın veya yetersiz beslenmenizin altında yatan neden anksiyete, depresyon, yeme bozukluğu veya başka bir zihinsel sağlık sorunuysa, başarıya ulaşmak için bunun için de yardım istemek önemlidir.
Terapi veya gevşeme teknikleri aramak, sorunun temel nedenini tedavi ederek kilo alımına yardımcı olabilir..
Bu, özellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) olmak üzere gastrointestinal rahatsızlıkları olan kişiler için de geçerlidir. IBS genellikle kaygı veya depresyonla bağlantılıdır, bu nedenle bir terapistle çalışmak muhtemelen zihinsel sağlığınızın yanı sıra bağırsak sağlığınızı da iyileştirmeye yardımcı olurken, bir doktor veya beslenme uzmanı ile çalışmak midenizi tahriş etmeyen yiyecekler bulmanıza yardımcı olabilir.
Yavuz METE